YAKIN TARİH
Birinci Dünya savaşı öncesi ekonomik ve toplumsal yapıya bakıldığında zeytincilik ve bağcılığa dayanan bir tarımsal üretim ile tuz ticareti, mermer çıkarımı ve ticareti, tekne üretimi gibi ekonomik sektörlerde ihtisaslaşan eylemler Foça’nın asıl uğraşı dallarıydı. Tuz ticareti Fransızların denetimindeydi. Tuz İzmir’den getirilip depolanır, buradan Akdeniz ülkelerine ihraç edilirdi.
Mermer çıkarımı ve ticareti ise uzun bir tarihsel geçmişe sahiptir. Mermer ocakları Eski Foça-Yeni Foça arasında yer almaktaydılar. O dönemde 100’e yakın taş ve mermer ocağından elde edilen ürünler gerek Anadolu’ya, gerekse Akdeniz ülkelerine satılıyordu. Özellikle Yunanistan ile olan ticaret ilişkileri Foça’da yaşayan Rum tüccarlar vasıtasıyla gerçekleştirildiğinden oldukça fazlaydı. Mermer ve taş ocaklarından elde edilen ürünler Foça’da yapı malzemesi olarak tarih boyunca kullanılmıştır.
Tekne üretimi ise bu dönemin önemli bir faaliyet sahasıydı. Büyük limandaki tersanede tekne yapımı ve gemicilik sanayinin önemli üretim kolları faaliyet göstermekteydiler.
Tarımsal üretimde ise zeytincilik ve buna dayanan zeytinyağı çıkarımı önem kazanmıştı. Özellikle etnik guruplarca yapılan üzüm üretimi de oldukça gelişmişti.
Foça’da Balkan harbinin sonucu başlayan süreçte etnik gurupların göçü ve Rumeli ve adalardan gelen göçmenlerin yerleşmeye başlamaları ile sınıfsal yapı tamamen değişmiştir.
Bu dönemde Foça’ya göç edenlerin ekonomik yapısı ve uğraş alanları farklı olunca Foça’daki ekonomik faaliyetlerin niteliği değişmiştir.
İkinci Dünya savaşı öncesinde başlayarak Foça’nın askeri bölge olarak ilan edilmesi; Foça'ya giriş çıkışın sıkı denetim altına alınması, ilk planda ekonomik yapı üzerinde etkisini hissettirdi. Tuz ticareti Tuzla’ya naklettirildi. Yapılan kamulaştırmalar nedeniyle tarımsal üretim giderek azaldı. Bunların sonucu olarak Foça'dan dışarıya göç başlayarak hızlandı. Bu dönemde Foça küçük bir balıkçı kasabası görünümüne büründü. Binaların bir çoğu, özellikle kale içindekilerin çoğu bakımsızlık ve terkedilmişlikten dolayı yok oldu.
1952-53 yıllarında Askeri yasak bölge uygulamasının kaldırılmasıyla birlikte Foça, yavaşta olsa bir gelişim ve değişim süreci içine girdi. Göç edenlerin bir kesimi Foça'ya geri döndüler. Tarımsal üretim canlanmaya başladı.
1960’lı yıllarla birlikte önem kazanmaya başlayan turizm faaliyetleri Foça’nın toplumsal ve ekonomik yapısında önemli değişikliklere neden olmuştur.
Günümüzde Foça'nın ekonomik yaşamında turizm faaliyetleri önemli bir yer almaya başlamıştır.