FOÇA YENİKÖY’DE YÖRÜK MÜZESİ
Foça Yeniköy’de Yörük Müzesi ve Eğitim-Üretim Atölyesi açıldı.
Foça Belediyesi Meclis kararı ile Kadınca Kararınca Üretici ve Girişimciler Derneğine tahsis edilen Yeniköy Yörük Evi, yörük kültürünü yansıtacak, kadın ve çocuklar için eğitim-üretim faaliyetlerinin yapılacağı bir alana dönüştürüldü.
Yeniköy Yörük Müzesi ve Eğitim-Üretim Atölyesinin açılış kurdelesini Foça Kaymakamı Mehmet Türköz, Belediye Başkanı Fatih Gürbüz, Turizm Danışma Şube Müdürü Samir Büyükkaya, Halk Eğitim Merkezi Müdürü Kemal Bulut, Belediye Meclis Üyesi ve Kadınca Kararınca Üretici ve Girişimciler Derneği Başkanı Mukaddes Yarba ve Yeniköy Muhtarı Hasan Ercan tarafından kesildi.
Yeniköy meydanında halk oyunları gösterileri ve müzik dinletileri sahnelendi. Ebe çöreği (pişi) ve lokma ikram edildi.
Yeniköy (Derici Yörükleri)
Oğuzların Karaevli boyundan olan derici yörükleri 1071 yılında Anadolu’ya Horasan üzerinden göç etmeye başlamışlar, Derici Yörükleri ilk önce Toroslarda Gülnar’a gelerek yerleşmişlerdir. Daha sonra bu bölgelerde yörük nüfusunun artması ve otlakların yetmemesi üzerine derici yörükleri 1722 yılında Gülnar’ı terk ederek Saruhan Sancağına yerleşmişlerdir ve ağırlıklı olarak Aydın-Manisa hattına konmaya başlamışlardır. Yunt dağındaki küçük ve büyük Sümbüllerin etrafındaki on beş köye dağılmışlardır.
Çıtak, Çaltıdere, Karakuzu, Hatundere, Çoraklar etrafında konuşlanmaya başlayan Derici yörüklerinden Çaltıdere’ye konuşlanmış olan dört kardeş Ahmet, Halil, Nasuf ve İbrahim 1832 yılında çıkan konar göçer yörüklerin iskana ve nüfus sayımına zorunlu tutulması ilk ilgili ferman ve 1832’deki salgın hastalık nedeni ile daha önce konar göçer olarak geldikleri şimdiki adıyla Yeniköy’ün bulunduğu bölgeye gelerek yerleşik düzene geçmeye karar vermişlerdir. Böylelikle köyün temelleri atılmıştır.
Cumhuriyetin hemen başlarında Foça’nın sınırları içinde en son kurulmuş ve kuruluş olarak tek Türk köyü olduğu için Yeniköy adını almıştır.
Kurtuluş Savaşında birçok şehit ve gazi veren Yeniköy, 1970 yıllarından önce oldukça kalabalık nüfusa sahip iken Menemen, Dedebaşı ve Örnekköy’e göçler nedeniyle nüfus vermiştir.
Günümüzde Yeniköy nüfus olarak Foça’nın en küçük ve Yörük adet ve geleneklerinin halen yaşatıldığı bir köyüdür.